Vũng Chùa – Đảo Yến nằm cách Đèo Ngang 7km về phía nam, thuộc thôn Thọ Sơn, xã Quảng Đông, huyện Quảng Trạch (Quảng Bình). Nơi an nghỉ cuối cùng của Đại tướng Võ Nguyên Giáp chính là ngọn núi Thọ, mũi Rồng ở vùng biển Vũng Chùa – Đảo Yến thuộc dãy Hoành Sơn đâm ngang ra biển. Đây không chỉ là điểm du lịch tâm linh mà còn là một thắng cảnh tuyệt đẹp không nên bỏ qua nếu bạn du lịch Quảng Bình.
Nằm bên vịnh nước sâu Hòn La, dưới chân Đèo Ngang hùng vĩ, Vũng Chùa là bãi biển sạch, cát trắng trải dài, được bao quanh bởi màu xanh ngút ngàn của cây cỏ. So với nhiều bãi biển khác, Vũng Chùa thu hút du khách bởi vẻ đẹp hoang sơ và yên bình. Theo lời kể của những người cao niên ở làng Thọ Sơn, tên gọi Vũng Chùa xuất phát bởi vùng biển nơi đây yên bình như “vũng”, từ hàng trăm năm trước có một ngôi chùa rất linh thiêng nhưng qua bao bể dâu nay chỉ còn nền móng.
Vũng Chùa là vùng đất có vị trí đắc địa, hướng nhìn ra biển Đông thoáng đãng nhưng lại kín gió. Nơi đây thế núi hùng vĩ dáng tựa thân giao long, có mũi Rồng đâm ra tận mép sóng, biển trời hiền hòa, người dân chất phác, can trường. Với địa thế cong hình cánh quạt, lại được bao bọc bởi 3 đảo là Hòn La, Hòn Gió và Hòn Nồm (đảo Yến) nên khu vực biển Vũng Chùa khá kín gió. Vì vậy, dù hướng mặt ra biển Đông nhưng sóng ở đây không ào ạt xô bờ mà nhẹ nhàng như vỗ về bờ cát. Đây cũng là lý do nhiều tàu thuyền neo đậu ở Vũng Chùa trong những ngày gió bão.
Núi Thọ nối liền núi Sú tiếp nối mũi Rồng tạo thành một cánh cung vững chãi đâm ra biển Đông, che chắn gió đông bắc; dưới chân là bãi biển cát trắng vàng trải dài tít tắp, cây cối xanh tươi. Núi Thọ đầy oai phong như mãnh long vờn mây bay về phía biển. Lưng chừng núi có một ngôi chùa và một tháp hàng trăm năm. Đứng trên đỉnh Thọ Sơn nhìn ra bốn bề trời biển, một không gian bình yên và thoáng đãng, có thể cảm nhận được phần nào lý do Đại tướng chọn nơi đây để yên giấc ngàn thu.
Cách Vũng Chùa không xa là Đảo Yến thơ mộng, thường được người dân địa phương gọi là Đảo Nồm gọi theo hướng gió. Sau này người dân gọi là đảo Yến bởi trên đảo có nhiều chim yến về đây làm tổ. Cách bờ khoảng 1km từ Vũng Chùa ra Đảo Yến chỉ mất hơn 20 phút đi thuyền. Trên đảo không có dân ở, chỉ có vài công nhân từ Nha Trang ra đây dựng trại để khai thác yến. Đảo Yến như bức bình phong nổi lên giữa biển ,người dân địa phương bảo thế của Đảo Yến là thế hổ phục, nằm trấn giữ đất liền và biển lớn.
Trên đảo là nơi sinh sống của một đàn chim yến đông đúc. Tới nơi đây, du khách sẽ có cơ hội nhìn thấy từng đàn chim yến ríu rít đua nhau chao lượn ngay trên đỉnh đầu, một cảnh sắc ấn tượng và rất khó quên. Giữa đại dương bao la, đảo Yến nổi lên như viên ngọc xanh chưa mài giũa. Vẻ đẹp thơ mộng, nguyên sơ với diện tích khoảng 10 ha toát lên từ chính những hạt cát, rặng phi lao ven biển và cánh chim yến chao liệng trên bầu trời. Từ đảo Yến trông ra xa có thể thấy được đảo Hòn La và đảo Gió, ba đảo tạo thành 3 đỉnh của một hình tam giác, tạo thế vững chãi giữa biển Đông. Những lúc bình minh hay chiều tà, khung cảnh ở đây đẹp mê hồn, chìm ảo như trong cổ tích.
Sau cuộc họp giữa Trung ương, tỉnh Quảng Bình và đại diện gia đình Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, trưởng ban tổ chức lễ tang Đại tướng Võ Nguyên Giáp và gia đình đã chính thức quyết định địa điểm an táng Đại tướng Võ Nguyên Giáp tại khu vực biển Vũng Chùa – đảo Yến, thuộc xã Quảng Đông, huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình. Đây cũng là địa điểm lúc còn sống Đại tướng đã đồng ý với gia đình để Đại tướng yên nghỉ vĩnh hằng. Gần như ngay lập tức, các đơn vị công binh và nhiều lực lượng khác đã tập trung về Vũng Chùa- Đảo Yến mở đường vào khu vực.
Khu mộ của Đại tướng Võ Nguyên Giáp khiêm nhường nằm yên vị tại Vũng Chùa – Đảo Yến dưới chân đèo Ngang đầy nắng, gió và sóng biển mênh mông, là địa chỉ linh thiêng trong lòng dân Việt Nam và các tầng lớp yêu chuộng hòa bình trên thế giới, đặc biệt đối với thế hệ những người cầm súng qua hai cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại, vào những ngày này luôn ngập tràn nhang khói và những giọt nước mắt hành hương!
Lướt tới đỉnh đèo Ngang trời trong và mây trắng chúng ta tha hồ thả tầm mắt nhìn ngắm vẻ đẹp của non sông đất nước, và có thể thấy mồn một từng dòng người từ khắp nơi đang chảy về bên mộ Đại tướng trong niềm tôn kính và nhớ thương vô hạn, vô bờ! Trong những dòng người bất tận đó, có rất nhiều người là thương binh, bệnh binh, người già nhưng trên khuôn mặt họ vẫn rạng rỡ như được tiếp thêm sức mạnh tinh thần khi được gần gũi trước anh linh Đại tướng.