Vị trí địa lý

Tháp Chàm Poshanư hay tháp Chăm Phố Hài nằm trong khu di tích Lầu Ông Hoàng. Nơi đây có câu chuyện tình nổi tiếng của nhà thơ Hàn Mặc Tử và cô gái Mộng Cầm. Điểm đến tọa lạc trên ngọn đồi Bà Nài. Địa danh cách trung tâm thành phố Phan Thiết khoảng 7km về hướng Đông Bắc.

Tòa tháp đặt trong không gian thoáng đãng. Ảnh @nhungrossie

Lịch sử hình thành

Tháp được xây dựng vào khoảng cuối thế kỷ thứ 8 đầu thế kỷ thứ 9. Mục  đích công trình để thờ thần Shiva – vị thần quyền năng của Ấn Độ giáo. Thần được người Ấn và người Chăm rất sùng bái và tôn kính. Đến thế kỷ 15, quần thể tháp được xây dựng thêm một số ngồi đền nhỏ. Kiến trúc tại đây đơn giản hơn để thờ công chúa Poshanư – con của vua Para Chanh. Công chúa là người đã đã dạy nhân dân thời đó cách trồng lúa nước, dệt thổ cẩm, chăn nuôi,…Cũng chính vì thế mà cái tên Poshanư của tháp đã ra đời.

Thu hút rất nhiều du khách đến tham quan. Ảnh: @daitrang153

Trong khoảng thời gian từ năm 1992 đến năm 2000, trong công cuộc tu bổ và tôn tạo lại, các nhà khảo cổ học đã phát hiện, ngoài 3 tòa tháp chính thì cụm di tích này còn có 1 đền thờ lớn nhưng đã bị chôn vùi sâu dưới lòng đất từ hơn 300 năm nay. Với những đường nét nghệ thuật kiến trúc truyền thống tinh tế và độc đáo, lưu giữ rõ nét thời kỳ phát triển hưng thịnh của vương quốc Chăm-pa nên vào năm 1991, nơi này đã được Bộ Văn hóa, thể thao và du lịch xếp hạng là di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia.

Tháp Chàm Poshanư – tinh hoa kiến trúc Chăm

Ấn tượng đầu tiên khi nhìn thấy tháp Chàm Poshanư chính là phong cách kiến trúc Hòa Lai độc đáo. Đây là một trong những kiểu kiến trúc kinh điển. Nét đẹp của nó chắt lọc những tinh hoa ấn tượng nhất của người Champa cổ.

Kiến trúc độc đáo. Ảnh @ki_ang_99

Bên ngoài

Toàn bộ cụm tháp đều được xây bằng những viên gạch Chăm nung đỏ. Chúng được ghép chặt vào nhau mà không thấy một mạch vữa. Đây là một phong cách đặc trưng của người Chăm. Cho đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa thể lý giải được vì sao họ lại làm được điều đặc biệt đó. Bốn mặt tháp được thiết kế theo hình vuông. Càng lên cao thì hình dáng của tháp lại càng thu nhỏ dần. Cửa ra vào thì được thiết kế hình vòm cuốn với những hoa văn tinh tế được chạm khắc tỉ mỉ trên bề mặt…Dù thời gian đã trôi qua rất lâu, song nó vẫn còn giữ được khá nguyên vẹn và rõ nét các hình ảnh.

Các viên gạch được xếp đặt khéo léo. Ảnh @chang.chengcheng

Lối kiến trúc đỉnh cao và được xem là biểu tượng của Vương quốc Chăm Pa này không chỉ xuất hiện ở đây mà ta còn có thể bắt gặp ở nhiều công trình nổi tiếng khác như: tháp chàm Poklong Garai, thánh địa Mỹ Sơn, tháp Po Dam…

Kiến trúc tương tự của tòa tháp Poklong Garai. Ảnh @giathilinh

Tổng thể 3 tòa tháp ở Tháp chàm Poshanư

Quần thể này  gồm có 3 tòa tháp. Ngọn tháp lớn nhất hay tòa tháp chính nằm ở giữa cao 15m, với 1 cửa chính hướng về phía Đông là nơi trú ngụ của thần linh và 3 cửa giả ở 3 hướng còn lại.

Tòa tháp chính sừng sững trên ngọn đồi. Ảnh @noratran1995

Hơn nữa, tòa tháp này còn được thiết kế với 3 tầng, mỗi tầng đều được trang trí bởi những bông hoa và các hình tượng kỳ lạ được chạm khắc dày đặc trên bề mặt gạch. Bên trong tháp thì được thờ bộ phận sinh thực khí Linga – Yoni bằng chất liệu đá xanh nguyên khối – linh vật linh thiêng nhất trong các đền thờ của người theo đạo Hindu giáo.

Được thiết kế 3 tầng với các chi tiết tinh xảo. Ảnh @thuytrang277

Tháp thờ thần Lửa

Nằm ngay sát tháp chính là ngọn tháp thờ thần Lửa nên trông từ xa rất giống hình ảnh của căn bếp. Nó không chỉ có kích thước nhỏ nhất, chỉ cao 4m mà những kiến trúc và các nét trang trí cũng đơn giản hơn. Thậm chí, do sự bào mòn của tạo hóa nên hiện nay tháp bị hư hại khá nhiều và các hoa văn, họa tiết cũng đã mờ dần đi, chỉ còn lại những đường nét gốc.

Tòa tháp thờ thần lửa nhỏ xinh như một căn bếp. Ảnh @thuphuongggg_

Xa xa về hướng bắc là ngọn tháp thờ Thần Bò Nandin – linh vật cưỡi của thần Shiva.  Tháp cao khoảng 12m, có kiến trúc tương tự tháp chính nhưng được tinh giản chi tiết để tổng thể được hài hòa.

Tòa tháp B có thiết kế tương tự tòa chính. Ảnh @daitrang153

Có thể nói, sau biết bao biến cố, dẫu cho bao công trình đã bị phá hủy, vùi dập thì tháp Chàm Poshanư vẫn kiên cường đứng đó như là một minh chứng sắt đá cho sự tài tình trong kiến trúc xây dựng của người Chăm cổ.

Trải nghiệm thú vị tại tháp Chàm Poshanư

Chỉ với 10.000 đồng đối với khách nội địa và 15.000 đồng với khách quốc tế là bạn đã có thể chiêm ngưỡng được lối kiến trúc độc đáo này và có được những tấm hình cực “chất” cực “độc” để làm mới instagram của mình rồi đấy.

Góc sống ảo cực chất. Ảnh @ki_ang_99

Đẹp đến không nỡ rời mắt. Ảnh @nhungrossie

Trải nghiệm múa Chăm

Đặc biệt, nếu đến đây vào đúng dịp lễ hội thì bạn còn được hòa mình vào không khí vui tươi, nhộn nhịp của người Chăm địa phương với những điệu múa nhịp nhàng uyển chuyển của nhưng cô gái Chăm trong trang phục váy, áo lộng lẫy kết hợp với những nhạc cụ truyền thống như: đàn Kanhi, trống Ginăng, trống Paranưng, kèn Xaranai, Grong (lục lạc),…đảm bảo sẽ làm say đắm lòng bạn cho mà xem.

Khung cảnh người dân đang tập luyện cho lễ hội. Ảnh @sveta_dudkinna

Lễ viếng thần linh

Bạn cũng có thể cùng người dân ở đây dâng lên lễ vật cúng viếng thần linh để cầu may mắn, hạnh phúc, ấm no cho bản thân và gia đình. Các dịp lễ hội mà bạn nhất định không nên bỏ lỡ: Lễ hội Kate – diễn ra vào ngày 1/7 hàng năm theo lịch Chăm (tức tháng 9 hoặc tháng 10 dương lịch), lễ hội Rija Nưga, Poh Mbăng Yang (tương tự Tết Nguyên đán của người Việt) – tổ chức vào đầu tháng Giêng lịch Chăm, hay lễ cầu mưa, cầu an của người Chăm… Nếu bạn yêu những nét Champa cổ kính, yêu nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc đỉnh cao của thời kỳ này thì hãy đến ngay tháp Chàm Poshanư để thỏa mãn niềm đam mê ấy đi nào.

Winway Travel