Phú Quốc không chỉ nổi tiếng với biển xanh, cát trắng. Bên cạnh đó, hòn đảo này còn rạng danh nhờ nhà thùng nước mắm Phú Quốc. Đây được xem là nơi  nước chấm “quốc hồn, quốc túy” này ra đời. Nếu đến hòn đảo xinh đẹp này, hãy đến tham quan 3 nhà thùng nước mắm Phú Quốc dưới đây.

Nhà thùng sản xuất nước mắm – Địa điểm tham quan hấp dẫn khi đến Phú Quốc. Ảnh ST

Lịch sử hình thành

Nước mắm Phú Quốc được ngâm ủ trong các thùng gỗ lớn. Các thùng gỗ này được đặt trong nhà. Nguyên nhân là để  nước mắm không bị tác động bởi thời tiết bên ngoài. Khái niệm “nhà thùng nước mắm” cũng ra đời từ đó. Hiện nay, đây là nơi sản xuất nước mắm cốt chất lượng hàng đầu cả nước. Dung dịch chiết ra dùng để chế biến nước mắm công nghiệp theo chuẩn Bộ Y tế.

Nhà thùng sản xuất nước mắm ở Phú Quốc đã có từ 200 năm trước. Ảnh: VietnamBiz

Lịch sử nhà thùng nước mắm Phú Quốc đã có từ 200 năm trước. Tận dụng nguồn cá cơm dồi dào từ biển cả, người dân bắt đầu sản xuất nước mắm. Tất cả thực hiện theo phương thức ủ muối bí truyền. Từ đó hình thành nên các làng nghề nước mắm sôi động trên đảo ngọc. Theo thời gian, thương hiệu nước mắm Phú Quốc dần trở nên nổi tiếng khắp cả nước. Cuối thế kỷ XIX, nước mắm Phú Quốc bắt đầu được mở rộng thị trường. Loại nước chấm này xuất sang các nước lân cận như Lào, Thái Lan, Campuchia… Giai đoạn 1965 – 1975, sức mua nước mắm đạt mức cao cả trong và ngoài nước.

Cách làm nước mắm

Thiết bị sản xuất

Thiết bị chính để sản xuất là những thùng gỗ có kích thước “khủng”. Thùng thường được làm bằng gỗ bời lời hoặc gỗ vên vên. Tất cả cao khoảng từ 2 – 4m, đường kính khoảng 1,5 – 3m. Với kích thước “siêu to khổng lồ”, thùng có thể chứa khoảng từ 7 – 13 tấn cá cơm trên mỗi lần ủ.

Thùng nước mắm Phú Quốc có thể chứa đến 13 tấn cá cơm. Ảnh ST

Tuỳ vào độ lớn nhỏ khác nhau, thùng sẽ được ràng bằng 6 – 8 sợi đai. Mỗi sợi đều được bện tỉ mỉ từ 120 sợi song mây) rất chắc chắn. Số tiền để gia công nên những chiếc thùng này xấp xỉ 5 triệu đồng/ thùng. Tuy nhiên thời gian sử dụng có thể kéo dài đến 60 năm.

Nguyên liệu

Nguyên liệu chính được sử dụng làm nước mắm Phú Quốc là cá cơm. Trong đó chủ yếu là cá cơm đỏ, cá cơm than hoặc cá cơm sọc tiêu. Ngoài cá cơm thì muối cũng được lựa chọn cẩn thận, chỉ dùng loại có ít tạp chất. Đặc biệt, muối phải được cất giữ ít nhất 3 tháng trước khi đưa vào ướp cá. Làm như vậy để muối lắng đi gốc canxi và magie, giúp cho nước mắm thành phẩm mặn mà thơm ngon và không bị chát.

Cá cơm là nguyên liệu chính làm nên nước mắm Phú Quốc. Ảnh ST

Khâu chế biến

Xuất phát từ làng nghề truyền thống hơn trăm tuổi đời, nước mắm Phú Quốc được chế biến theo công thức và quy trình nghiêm ngặt. Đầu tiên, Cá và muối được ướp với nhau chuẩn theo tỉ lệ 3:1. Sau đó hỗn hợp được ủ tối thiểu là 12 tháng. Tuy nhiên, ở một số nhà thùng nổi tiếng Phú Quốc, thời gian ủ có thể kéo dài lên đến 15 tháng để đảm bảo cho ra đời tinh chất nước mắm hảo hạng nhất.

Nước mắm nguyên chất được trích ra sau thời gian ủ dài. Ảnh: tintucvietnam

Nước mắm Phú Quốc thành phẩm đạt chuẩn có màu sắc vàng nâu hoàn toàn tự nhiên, không chứa màu hóa học như nhiều loại nước mắm khác trên thị trường. Có được màu sắc thuần khiết đặc trưng này là nhờ các nơi ở Phú Quốc tiến hành ướp cá khi còn rất tươi (trong thân cá còn máu) và ủ trong thời gian rất dài (từ 1 năm trở lên).

 Các nơi bán nổi tiếng

Ghé thăm đảo ngọc xinh tươi của Việt Nam, du khách đừng nên bỏ lỡ cơ hội tham quan những nhà thùng nước mắm vang danh cả nước dưới đây:

 Phụng Hưng

Phụng Hưng là một trong những nhà sản xuất nổi tiếng nhất tại Phú Quốc với dây chuyền sản xuất theo công nghệ khép kín. Nhà thùng nước mắm Phụng Hưng có quy mô rất lớn: Đầu tư hơn 100 thùng gỗ xếp thành 10 dãy dài, có đội ngũ đánh bắt chuyên nghiệp với ghe thuyền hiện đại cùng dây chuyền đóng chai sản phẩm tối tân.

Du khách thích thú tham quan tại nhà thùng nước mắm Phụng Hưng Phú Quốc. Ảnh ST

 Thịnh Phát

Nổi danh ở Phú Quốc không chỉ có thương hiệu Phụng Hưng mà còn có Thịnh Phát – địa chỉ được nhiều du khách yêu thích tham quan. Với quy mô không hề kém cạnh Phụng Hưng, nhà thùng Thịnh Phát sở hữu 2 nhà xưởng với hơn 100 thùng gỗ và hiện đang tiếp tục đẩy mạnh phát triển.

Check-in kỷ niệm tại nhà thùng sản xuất nước mắm Thịnh Phát. Ảnh ST

 Khải Hoàn

Có tuổi đời hơn 200 năm, Khải Hoàn không chỉ nổi tiếng ở đảo Phú Quốc mà còn được rất nhiều du khách trên thế giới biết đến. Nhà thùng Khải Hoàn khiến du khách phải choáng ngợp trước hàng trăm thùng gỗ chạy dọc khu xưởng cùng hệ thống thuyền đánh bắt cá cơm tối tân, hiện đại. Quy trình sản xuất khép kín nghiêm ngặt của Khải Hoàn đảm bảo cho ra đời những chai nước mắm an toàn, vệ sinh và chất lượng cao.

Check in tại nhà thùng Khải Hoàn. Ảnh ST

Giá bán nước mắm

Nhìn chung giá cả tại các điểm này thường cao hơn những sản phẩm được bán phổ biến ở chợ, siêu thị hay tiệm bách hoá… Bởi lẽ các sản phẩm nước mắm ở đây đều được sản xuất chính hãng tại xưởng, đạt chuẩn Bộ Y Tế về chất lượng, vệ sinh và an toàn. Mặt khác,  giá nước mắm tại mỗi cơ sở ở Phú Quốc không cố định mà chênh lệch do nhiều yếu t. Đầu tiên, các nơi khác nhau có phương thức chế biến và tạo ra hương vị nước mắm riêng biệt. Vì thế mỗi nhà thùng sẽ đưa ra các mức giá sản phẩm khác nhau.

Giá nước mắm có thể chênh lệch tùy vào từng nhà bán.Ảnh: Báo Mới

Thứ hai, rong từng cơ sở sản xuất, giá nước mắm cũng được chia thành nhiều mức đa dạng tùy thuộc vào độ đậm đặc (độ đạm) của sản phẩm. Điều này phục vụ cho nhu cầu mua sắm phong phú của khách tham quan. Nước mắm có độ đạm càng lớn thì càng cao cấp, đắt tiền. Thứ ba, quy cách đóng gói sản phẩm cũng góp phần quyết định giá thành: Chai nước mắm bằng thuỷ tinh thường sẽ có giá cao hơn so với chai nhựa.